Tiakina tō oranga ā-hinengaro
He mea haukerekere pea te kite wheako i tētahi aituā. He āhuatanga noa kia rongo koutou ko tō whānau i te pāmamae, i te ngenge ā-tinana hoki i te wā o tētahi pānga ohotata, ā muri hoki.
Kei tēnei whārangi
Me rapu āwhina ki hea
Hei te ohotata, waea atu ki 111.
He mea nui tō oranga ā-hinengaro, ā-kare-ā-roto hoki. He āhuatanga noa te rongo i te hēmanawa, i te āwangawanga i te wā o tētahi ohotata, ā muri rānei. Heoi anō, he mahi ka taea e koe kia pai ake tō wairua.
Ka taea te pātuhi, te waea rānei ki 1737 kia kōrero ki tētahi kaiwhakamahereora kua whakangungutia. Ka taea e ia te āwhina mēnā e pēnei ana koe:
- kei te hiahia ki te tautoko, ki te kupu āwhina rānei,
- kei te rongo i te āwangawanga, i te hēmanawa, i te mataku roa, i te pākatokato, i te riri rānei, tērā rānei,
- kei te hiahia noa koe kia kōrero ki tētahi.
Ki te kore koe e tū pakari ana, kōrero atu ki tētahi ngaio hauora. Rapu āwhina rongoā mai i tō tākuta, mai i tētahi kaituku hauora ā-hinengaro e taunga ana ki ngā pānga o ngā aituā.
Ko ētahi tāngata kore rawa e pēnei ai te urupare. Ko ētahi atu ka takaroatia pea te urupare, ka kitea i ētahi rā, ētahi wiki, ētahi marama pea ā muri i te pānga o te aituā. Kāore he urupare wawe nō te katoa. Ka ngaro atu pea ō tohumate, kātahi ka hoki mai ina tukuna ō whakaaro e tētahi mea ki te aituā.
Ā muri i te aituā, me mātua kōrero ki tētahi mō ō kare-ā-roto. Tērā pea kua tohua tētahi kaiwhakamahereora mōrearea mō muri i te aituā i tō rohe.
Rapua he kupu āwhina mō te mārama ki ngā urupare kare-ā-roto ki ngā ohotata, me ngā ara pai o te eke ki te pae tukutuku a te Manatū Hauora.
Ngā taputapu, ngā rauemi utukore
Rapua he tīwhiri mō te tiaki i a koe anō, i ētahi atu hoki ina whakataumahatia ana mai i All Right?
Ko All Right? ko tētahi mahinga ngātahitanga i waenganui i te Canterbury DHB me Mauri Tū Mauri Ora. I whakarewaina i te tau 2013 hei tautoko i te whakaoranga ā-hinengaro pāpori o te hunga nō Waitaha whai muri i ngā rū whenua i te tau 2010, i te tau 2011 hoki.
Rapua he tīwhiri, he tikanga whaitake hei āwhina i a koe kia mau i te mana whakahaere o tō oranga ā-hinengaro ki a Mentemia.
I hangaia a Mentemia e te Ōpango o mua, e te kaihāpai hauora ā-hinengaro, e Tā John Kirwan rātou ko te rakahinonga hangarau a Adam Clark, ko tētahi rōpū mātanga o ngā kaitohutohu rongoā.
Rapua tētahi rātaka hauora, i ētahi rauemi, i ētahi taputapu aroā whaiaro hei āwhina i a koe ki te whakahaere i tō oranga kare-ā-roto ki a Melon.
Kei te whakaratoa hoki e Melon tētahi hapori ā-ipurangi mō te hunga nō Aotearoa hei tautoko tētahi i tētahi, ngā wānanga ā-ipurangi hoki mō te hauora, mō te oranga
Rapua ngā akomanga ā-ipurangi hei whakaako i ngā rautaki whaitake ki a koe mō te eke i te hēmanawa ki Just a Thought.
Rapua he mōhiohio, he kupu āwhina hoki mō te tiaki i a koe anō, i tō whānau hoki ki te pae tukutuku a depression.org.nz.
Ina matepā ana tātou, pāpōuri ana tātou rānei, ka panoni pea te āhua o te whakaaroaro, o te rongo, o te mahi. He uaua pea te eke i ngā wā taumaha, engari kāore koe i te noho takitahi.
Kimihia ngā āwhina kia tū pakari ai i muri i tētahi aituā ā-motu hei tautoko i tō oranga hinengaro.
He mea hanga a All Sorts e te Mental Health Foundation hei āwhina ki te whakahoki mai i tētahi wāhanga o taua kahawhiri me te mana i tangohia pea e te mate urutā me ngā aituā ao tūroa.
Ka kitea ngā āwhina kaipāmu ki te kaipāmu, e tautokona me te whakamōhiotia e te pūtaiao oranga.
He mea hanga a Farmstrong mā ngā kaipāmu, ngā kaitipu me ō rātau whānau kia tū pakari i roto i ngā piki me ngā heke o te mahi ahuwhenua mā te tuari i ngā mea ka taea hei tiaki i a rātau anō me ngā tāngata i roto i tā rātau pakihi.